bohemya isyanı ne demek?
Bohemya İsyanı (1618-1620)
Bohemya İsyanı, 1618 yılında Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olan Bohemya Krallığı'nda, Habsburg Hanedanı'na karşı başlayan bir ayaklanmadır. Bu isyan, Otuz Yıl Savaşları'nın (1618-1648) fitilini ateşleyen en önemli olaylardan biri olarak kabul edilir.
Nedenleri:
- Dini Gerginlikler: Bohemya, çoğunlukla Protestan olan bir nüfusa sahipti ve İmparator II. Ferdinand'ın Katolikliği dayatma çabaları büyük bir hoşnutsuzluk yaratmıştı. Özellikle, İmparator Rudolf II tarafından 1609'da verilen ve Protestanlara dini özgürlük tanıyan Majeste Fermanı'nın (Majeste Fermanı) ihlal edilmesi, gerilimi tırmandırdı.
- Siyasi Hakların Kısıtlanması: Bohemyalı soylular, Habsburg yönetimi altında siyasi haklarının kısıtlandığını düşünüyorlardı. İmparatorluk yetkililerinin, yerel yönetimler üzerinde artan etkisi, soyluların tepkisini çekiyordu.
- Defenestrasyon Olayı: 23 Mayıs 1618'de, Protestan soylular Prag'daki kraliyet sarayına girerek iki İmparatorluk valisini ve bir katibi pencereden aşağı attılar. Bu olay, Prag Defenestrasyonu (Prag Defenestrasyonu) olarak bilinir ve isyanın başlangıcı olarak kabul edilir.
Gelişimi:
- Bohemyalı Protestanlar, Friedrich V'i (Friedrich%20V) kral olarak seçtiler. Bu durum, İmparator II. Ferdinand için bir meydan okuma anlamına geliyordu.
- İmparatorluk güçleri ile Bohemya ordusu arasında çatışmalar başladı. Bohemya ordusu, başlangıçta bazı başarılar elde etse de, İmparatorluk güçleri kısa sürede üstünlük sağladı.
- Beyaz Dağ Muharebesi (1620): İsyanın kaderini belirleyen bu muharebede, İmparatorluk ordusu, Bohemya ordusunu kesin bir yenilgiye uğrattı. Beyaz%20Dağ%20Muharebesi
- Friedrich V tahtını kaybetti ve Bohemya, yeniden Habsburg kontrolüne girdi.
Sonuçları:
- Bohemya'da Protestanlık baskı altına alındı ve Katoliklik yeniden güçlendirildi.
- Bohemyalı soyluların çoğu mülklerini kaybetti ve sürgüne gönderildi.
- Bohemya, Habsburg İmparatorluğu'nun sıkı bir şekilde kontrol ettiği bir bölge haline geldi.
- Bohemya İsyanı, Otuz Yıl Savaşları'nın başlamasına neden oldu ve Avrupa'nın siyasi ve dini haritasını önemli ölçüde değiştirdi. Bu savaş, Avrupa'da büyük bir yıkıma ve nüfus kaybına yol açtı.